Personel służb ratowniczych w ramach wykonywanych obowiązków może napotkać zagrożenia związane z toksycznymi gazami. Po przybyciu na miejsce zdarzenia ważna jest natychmiastowa ocena otoczenia, a ciągłe monitorowanie w sytuacji ratunkowej ma kluczowe znaczenie dla zdrowia wszystkich zaangażowanych osób.

Jakie gazy toksyczne powstają w skutek pożaru?

W przypadku pożaru najczęściej występującymi gazami toksycznymi są tlenek węgla (CO) i cyjanowodór (HCN), które znane są także jako „toksyczne bliźnięta”. Gdy występują pojedynczo - są niebezpieczne dla zdrowia, a w skrajnych przypadkach nawet śmiertelne. Jednak znacznie bardziej szkodliwe są razem. Połączenie tych substancji ma działanie duszące.

Tlenek węgla (CO) to bezbarwny i bezwonny, trujący gaz wytwarzany przez niecałkowite spalanie paliw na bazie węgla, w tym gazu, ropy naftowej, drewna i węgla. W momencie, gdy nadmiar CO dostaje się do organizmu, krew nie dostarcza tlenu do komórek, tkanek i narządów. Tlenek węgla jest bardzo niebezpieczny, ponieważ nie można go zobaczyć, posmakować ani poczuć, a więc może zabić bez ostrzeżenia.

Cyjanowodór (HCN) to ważny przemysłowy związek chemiczny, którego co roku na całym świecie produkuje się ponad milion ton. Cyjanowodór (HCN) to bezbarwna lub jasnoniebieska ciecz lub gaz, który jest skrajnie łatwopalny. Ma słaby zapach gorzkich migdałów, chociaż nie dla wszystkich jest on wyczuwalny. Cyjanowodór ma wiele zastosowań, głównie w produkcji farb, tworzyw sztucznych, włókien syntetycznych (na przykład nylonu) i innych chemikaliów. W przeszłości cyjanowodór i inne związki cyjankowe były stosowane, jako środki do zwalczania szkodników. Używany jest także do czyszczenia metali oraz w ogrodnictwie,  powlekaniu galwanicznym, farbowaniu czy drukowaniu. Cyjanek sodu i potasu oraz inne sole cyjankowe można wytwarzać z cyjanowodoru.

Tlenek węgla i cyjanowodór, jako zagrożenie dla zdrowia i życia

Ekspozycja na toksyczne gazy, jakimi są tlenek węgla (CO) i cyjanowodór (HCN) ma szkodliwe działanie dla zdrowia człowieka, a w skrajnych przypadkach może zagrażać życiu. Chcąc w odpowiedni sposób zabezpieczyć się przed tymi gazami powinniśmy zadbać o to, by w naszym wyposażeniu pojawił się   profesjonalny detektor gazu CO i HCN.

W skutek zatrucia się tlenkiem węgla i cyjanowodorem, które powstają w trakcie pożaru, ginie rocznie tysiące ludzi. Jednak obecność HCN w środowisku nie zawsze musi prowadzić do zatrucia. Cyjanowodór może dostać się do naszego organizmu poprzez oddychanie, jedzenie, picie lub poprzez kontakt ze skórą lub oczami. Po ekspozycji na jakąkolwiek substancję chemiczną, niekorzystne efekty zdrowotne zależą od wielu czynników. Są to: dawka, sposób narażenia na daną substancję oraz czas trwania ekspozycji.

Ze względu na zwiększone wykorzystanie tworzyw i włókien sztucznych, cyjanowodór może uwalniać się do 200 ppm w pożarach domowych i przemysłowych. Wczesne oznaki zatrucia na HCN powodują ból głowy, nudności, zawroty głowy oraz senność. Jednak poważne narażenie może szybko doprowadzić do utraty przytomności, śpiączki, a nawet śmierci. Jeśli poszkodowany przeżyje długotrwałą ekspozycję, mogą wystąpić długoterminowe skutki uszkodzenia mózgu oraz układu nerwowego.

O detektorach słów kilka, czyli jakie produkty są pomocne w detekcji toksycznych gazów?

Detektor gazu GAS-PRO

Podczas spalania różnorodnych materiałów powstają niebezpieczne dla zdrowia toksyczne gazy. Dlatego tak ważne jest, aby zespoły ratownicze podczas akcji były wyposażone w przenośne detektory.  Przykładem takiego urządzenia jest kompaktowy detektor wielogazowy Gas-Pro, który wykrywa do 5 gazów. Posiada czytelny wyświetlacz montowany od góry, co czyni go łatwym w użyciu, nawet w ograniczonej przestrzeni. Opcjonalna elektryczna pompka wewnętrzna, aktywowana płytką przepływową, pozwala na to, aby przed wejściem do przestrzeni zamkniętych sprawdzić atmosferę i dopiero wtedy zdecydować o dalszych działaniach.

Detektor Gas-Pro umożliwia również wymianę w terenie pellistora na metan, wodór, propan, etan, acetylen (0–100% DGW, z rozdzielczością 1% DGW). Dzięki temu, detektory Gas-Pro zapewniają użytkownikom elastyczność w wykrywaniu szeregu gazów palnych, bez konieczności stosowania wielu czujników lub detektorów. Co więcej, mogą kontynuować kalibrację przy użyciu istniejących zbiorników na metan, oszczędzając czas i pieniądze.

Detektor T4

Przenośny detektor gazu T4 zapewnia skuteczną ochronę przed 4 gazami: tlenkiem węgla, siarkowodorem, gazami palnymi i niedoborem tlenu. Wielogazowy detektor T4 jest wyposażony w ulepszone wykrywanie pentanu, heksanu i innych długołańcuchowych węglowodorów.

Detektor gazu CLIP

Detektor pojedynczego gazu Clip (SDG) to przemysłowy detektor gazu przeznaczony do użytku w obszarach niebezpiecznych, oferujący niezawodne i trwałe monitorowanie o stałej żywotności w kompaktowym, lekkim i bezobsługowym opakowaniu. Clip SGD ma 2-letnią żywotność i jest dostępny dla siarkowodoru (H2S), tlenku węgla (CO) oraz tlenu (O2).

Detektor GASMAN

Gasman to w pełni funkcjonalne urządzenie w kompaktowej i lekkiej obudowie — idealne dla klientów, którzy potrzebują większej liczby opcji czujników, TWA i możliwości sczytywania danych. Jest również dostępny z czujnikiem O2 o długiej żywotności i technologią czujnika MPS. Czujnik MPS zapewnia zaawansowaną technologię, która eliminuje potrzebę kalibracji i zapewnia „prawdziwą DGW” do odczytu dla piętnastu gazów palnych, ale może też wykryć wszystkie gazy palne znajdujące w środowisku. Funkcja ta pozwala na efektywną pracę w wielu gałęziach przemysłu, gdzie znajduje się od kilku do kilkunastu gazów jednocześnie. Może to stanowić wyzwanie dla tradycyjnej technologii czujników, które mogą wykryć tylko jeden gaz dla którego zostały skalibrowane, co może skutkować niedokładnym odczytem, ​​a nawet fałszywymi alarmami, które mogą zatrzymać np. produkcję. Czujnik MPS™ może dokładnie wykryć wiele gazów jednocześnie i natychmiast zidentyfikować rodzaj gazu. Ma również wbudowaną kompensację środowiskową i nie wymaga współczynnika korekcji. Niedokładne odczyty i fałszywe alarmy to już przeszłość.

Przeczytaj także: Jakie są niebezpieczeństwa związane z wejściem do przestrzeni zamkniętej?